Rabaty pośrednie - skutki podatkowe w CIT i VAT

 

Rabaty pośrednie to jeden z częściej stosowanych sposobów na zwiększenie obrotów towarami producenta lub dystrybutora. Chociaż są korzystne dla obu stron, to rabaty pośrednie powodują sporo wątpliwości u podatników. Pomimo braku transakcji dochodzi do skutków podatkowych, które powinny zostać odpowiednio rozliczone.

 

 

Na czym polega rabat pośredni 

 

Rabat pośredni w modelowym kształcie polega  na tym, że kupujący otrzymuje rabat nie od sprzedawcy, ale od wcześniejszego dostawcy towaru w danym łańcuchu transakcji. Przykładowo, rabat może polegać na tym, że: 

 

A (producent) sprzedaje towar do B (dystrybutor), a B sprzedaje towar do C (firma instalacyjna) i A daje rabat bezpośrednio C, wypłacając mu pieniądze.  

Chociaż między A i C nie ma żadnej transakcji, to wypłata rabatu rodzi odpowiednie skutki podatkowe u każdego z tych podmiotów.  

Zapraszam do zapisu na newsletter artykułów z bloga: https://sprawnie.substack.com/

Skutki rabatu pośredniego dla wypłacającego rabat 

Dla wypłacającego rabat pośredni (w naszym przykładzie to A) skutkiem jest obniżenie przychodu. Powinien skorygować na minus przychód w dacie np. otrzymania/wystawienia noty księgowej od/na C. Potwierdzeniem takiego podejścia jest chociażby interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16.11.2023 r., znak 0111-KDIB1-1.4010.457.2023.1.BS: 

„W momencie, kiedy przyznacie Państwo rabat pośredni w formie Premii Kwartalnej na rzecz B, to po Waszej stronie nastąpi obniżenie ceny sprzedawanych produktów, a po stronie B nastąpi zwrot części ceny nabywanych produktów. Udzielenie przez Państwa rabatu pośredniego stanowi zatem obniżkę ceny po jakiej sprzedajecie swoje produkty. 

Mając na uwadze powyższe, należy uznać, że sprzedając swoje towary i udzielając na nie rabatu pośredniego (w formie wypłaty Premii Kwartalnych), powinniście Państwo obniżyć przychód należny, o którym mowa w art. 12 ust. 3 ustawy o CIT.” 

W podatku VAT zachodzi konieczność skorygowania podatku należnego na minus. Podstawą do takiej operacji jest art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten stanowi, że podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen. Korekty dokonuje się w okresie, w którym podatnik posiada dokumentację potwierdzającą uzgodnienie i spełnienie warunków korekty. Takimi dokumentami mogą być regulamin rabatu pośredniego (lub inaczej nazwany dokument regulujący tę kwestię lub umowa), nota księgowa potwierdzająca rabat, ewentualnie korespondencja w sprawie przyznania rabatu, potwierdzenie przelewu rabatu itp.  

Powyższe podejście opisuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji podatkowej z dnia 30.06.2023 r., znak 0114-KDIP1-1.4012.217.2023.3.KOM: 

„rabaty pośrednie udzielane przez Państwa Uczestnikom Programu stanowią u Państwa podstawę do obniżenia podstawy opodatkowania VAT oraz kwoty podatku VAT należnego z tytułu dostawy urządzeń grzewczych. 

Moment wystawienia noty księgowej nie może być więc decydujący dla momentu rozliczenia przez Państwa Spółkę rabatu dla celów podatku VAT. Istotny jest sam fakt fizycznego udzielenia rabatu. Tym samym Państwa Spółka ma prawo obniżyć obrót (i w konsekwencji podatek VAT należny) za okres, w którym rabat został faktycznie udzielony.” 

Skutki rabatu pośredniego dla otrzymującego rabat 

Z kolei, dla odbiorcy rabatu pośredniego (C) skutkiem w podatku dochodowym jest konieczność skorygowania kosztów uzyskania przychodów poprzez zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym np. wystawi/otrzyma on notę księgową.  

Takie podejście zostało potwierdzone chociażby w interpretacji podatkowej z dnia 9.04.2024 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.73.2024.1.AN: 

„Oznacza to, że w sytuacji otrzymania rabatu pośredniego należy skorygować koszty uzyskania przychodów poprzez zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca, lub w przypadku braku faktury inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. 

Ponadto mając na uwadze, że Wnioskodawca otrzymuje całą kwotę brutto wskazaną w nocie uznaniowej oraz, że obniżeniu podlega kwota łącznej należności za sprzedane towary, należy stwierdzić, że będziecie Państwo uprawnieni do obniżenia kosztów uzyskania przychodów o wartość, na jaką została wystawiona nota (kwotę brutto).” 

W podatku VAT otrzymanie rabatu pośredniego powoduje konieczność skorygowania podatku naliczonego na minus.  

Na gruncie podatku VAT trzeba rozważyć, czy po stronie otrzymującego rabat zachodzi sprzedaż. Może tak być, jeśli w celu otrzymania rabatu jest on zobowiązany do jakichś świadczeń, np. ekspozycji produktów, utrzymania stanu magazynowego itp. Wtedy zachodzi świadczenie usług po jego stronie a rabat pośredni jest niejako zapłatą za te usługi. Wówczas otrzymujący rabat powinien wystawić fakturę.

W jaki sposób dokumentować rabat pośredni 

Ponieważ pomiędzy przyznającym a otrzymującym rabat pośredni nie dochodzi do sprzedaży w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, to rabatu nie dokumentuje się fakturą. Faktura dokumentuje jedynie sprzedaż między A i B oraz między B i C. Podmiot A nie wystawia faktury na C, tym samym, przyznając mu rabat, nie może wystawić faktury korygującej. W związku z tym, udokumentowanie rabatu pośredniego może zostać dokonane jakimkolwiek innym dokumentem, chociażby notą księgową.  

Jeżeli potrzebujesz pomocy w sprawach podatkowych swojej firmy, skontaktuj się ze mną i opisz swój problem: p.terpilowski@ptkrp.pl 

Co dalej?

• zapisz się na newsletter artykułów z bloga: https://sprawnie.substack.com/
• obserwuj mnie na Linkedin: https://www.linkedin.com/in/pawel-terpilowski/
• obserwuj mnie na X: https://x.com/PTerpil
• obserwuj mnie na Facebook'u: https://www.facebook.com/Sprawnie