Opodatkowanie pomocy otrzymanej od fundacji

Podopieczni fundacji mogą otrzymywać różnego rodzaju pomoc. Mogą to być środki finansowe, rzeczy jak np. sprzęt rehabilitacyjny, czy pokrycie kosztów świadczeń, np. medycznych czy innych. Otrzymanie takiej pomocy nie jest obojętne podatkowo dla podopiecznego i może rodzić różne skutki podatkowe.  

 

Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń 

Podatek dochodowy, czyli tzw. PIT, obejmuje zasadniczo wszelkiego rodzaju dochody, oprócz dochodów, które są zwolnione z podatku na mocy przepisów ustawy. Dochód zaś to różnica między przychodem a kosztem uzyskania przychodów.  

 

Przychodami są natomiast otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Pośród źródeł przychodów są tzw. inne źródła, w tym nieodpłatne świadczenia. Zatem, przychodem podlegającym opodatkowaniu może być właściwie każde przysporzenie majątkowe, które ma konkretny wymiar finansowy. Takie przysporzenie może mieć postać świadczenia pieniężnego (czyli przekazanie jakiejś sumy pieniężnej), świadczenia rzeczowego (np. ubrania, meble, sprzęt rehabilitacyjny), świadczenia nieodpłatnego (np. pokrycie kosztów leczenia), czy częściowo odpłatnego.  

Przykład:  

Pani Basia uległa wypadkowi komunikacyjnemu i została objęta opieką fundacji. Fundacja pomaga w rehabilitacji pani Basi. Ze środków fundacji pani Basia otrzymała sprzęt rehabilitacyjny oraz opłacony pobyt w klinice leczniczej. Otrzymane świadczenia – sprzęt oraz leczenie – stanowią dla pani Basi przychód, który może być opodatkowany.  

  

Zwolnienie z podatku pomocy od fundacji 

Jednakże, z uwagi na doniosły charakter pomocy i trudną sytuację osób będących beneficjentami takiej pomocy, ustawodawca wprowadził zwolnienie z podatku dla pomocy społecznej. Przy czym, taką pomoc społeczną mogą świadczyć również fundacje, stowarzyszenia czy inne podmioty, które mają status organizacji pozarządowej o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.  

Zwolnienie zostało przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 79 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym, wolne od podatku są świadczenia z pomocy społecznej. 

Przy czym, aby podopieczny mógł skorzystać ze zwolnienia z podatku dla pomocy otrzymanej od fundacji (lub innego typu organizacji pozarządowej), to fundacja w swoim statucie musi mieć wpisaną działalność w ramach pomocy społecznej. Co więcej, fundacja musi jasno określić kryteria, komu taka pomoc społeczna przysługuje. Może to być zrobione w statucie, regulaminie pomocy, lub innym akcie wewnętrznym fundacji. 

Co więcej, warto aby fundacja zawarła z podopiecznym umowę pomocy. Pozwoli to uniknąć ryzyka uznania przekazanej pomocy za darowiznę.  

Przykład: 

Jaś urodził się jako wcześniak. Rodzice Jasia korzystają z pomocy fundacji opiekującej się wcześniakami. Otrzymują od nich pomoc w postaci opieki specjalistów, badań itp. Fundacja w swoim statucie ma wpisaną pomoc społeczną na rzecz wcześniaków i ich rodzin. Dodatkowo w statucie są opisane kryteria kwalifikacji do pomocy. Dzięki temu rodzice Jasia mogą skorzystać ze zwolnienia od podatku PIT. 

  

Darowizna od fundacji a podatek 

Gdyby bowiem urząd skarbowy uznał pomoc otrzymaną od fundacji za darowiznę, to mogłaby ona podlegać opodatkowaniu, jeżeli wartość otrzymanych świadczeń przekroczyła kwotę 5733 zł. Przy obliczaniu tej kwoty sumuje się wartość otrzymanych darowizn w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło nabycie ostatniej darowizny. 

Przykład: 

Pani Asia jest podopieczną fundacji od trzech lat. Otrzymuje od niej regularne wsparcie w formie zakupu leków. Rocznie otrzymuje leki o wartości 1000 zł (a więc w ciągu ostatnich trzech lat otrzymała darowiznę o wartości 3000 zł). Z uwagi na konieczność rehabilitacji, fundacja przekazała pani Asi sprzęt o wartości 3000 zł. Pani Asia przekroczyła limit zwolnienia z podatku o 267 zł. Tę kwotę powinna zgłosić do urzędu skarbowego i zapłacić od niej podatek od darowizn.

Podsumowując, pomoc otrzymywana od fundacji (lub innej organizacji pożytku publicznego) może korzystać ze zwolnienia od podatku PIT. Warunkiem jest, aby fundacja miała wpisaną w statucie w ramach działalności statutowej pomoc społeczną. Ponadto fundacja powinna określić kryteria pomocy. Warto również zawrzeć umowę, która będzie regulowała korzystanie z pomocy fundacji. 

Jeżeli potrzebujesz pomocy w kwestiach podatkowych, skontaktuj się ze mną i opisz swój problem: p.terpilowski@ptkrp.pl 

Co dalej?

• zapisz się na newsletter artykułów z bloga: https://sprawnie.substack.com/
• obserwuj mnie na Linkedin: https://www.linkedin.com/in/pawel-terpilowski/
• obserwuj mnie na X: https://x.com/PTerpil
• obserwuj mnie na Facebooku: https://www.facebook.com/Sprawnie