Reklamacja samochodu

Obecnie samochód coraz rzadziej jest synonimem luksusu, a już częściej niezbędnym narzędziem do życia, czy pracy. Stąd główne oczekiwania nabywców samochodów są takie, aby były one bezawaryjne, niezawodne, a jeżeli pochodzą z drugiej ręki, to żeby miały sprawdzoną historię i brak wad ukrytych. Niestety wśród sprzedawców samochodów - nowych czy używanych - zazwyczaj na pierwszym miejscu jest zysk a nie satysfakcja klienta. Stąd w przypadku ujawnienia wad samochodu pojawiają się znaczne problemy przy jego reklamacji. Artykuł ma na celu wskazanie, jakie prawa przysługują kupującemu, a jakie obowiązki ma sprzedawca samochodu. Zostaną omówione: reklamacja samochodu używanego, reklamacja samochodu nowego, reklamacja samochodu kupionego prywatnie oraz reklamacja samochodu kupionego na firmę przez przedsiębiorcę. 

Rękojmia na samochód

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że kupujący może mieć ma aż trzy podstawy do reklamacji wad samochodu. Pierwsza z nich to rękojmia za wady samochodu, druga to gwarancja, a trzecia to nienależyte wykonanie zobowiązania. Rękojmia jest regulowana ściśle przez przepisy Kodeksu cywilnego, dzięki czemu daje dobrą ochronę kupującym (moim zdaniem lepszą niż gwarancja). 

 

Reklamacja samochodu

 

Rękojmia za wady przysługuje z mocy samego prawa, to znaczy, że sprzedawca nie musi udzielać żadnych oświadczeń. Po prostu, sprzedawca samochodu jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli sprzedany samochód ma wadę fizyczną lub prawną. Jeżeli kupującym samochód jest konsument lub przedsiębiorca, który nabywa samochód dla celów działalności gospodarczej, ale zakup nie ma charakteru zawodowego, to rękojmia obowiązuje zasadniczo 2 lata od chwili wydania samochodu. Jeżeli samochód jest używany, to rękojmia może zostać skrócona do jednego roku. W przypadku innych przedsiębiorców niż wskazani powyżej rękojmia również obowiązuje 2 lata, ale może zostać wyłączona lub ograniczona. Musi to mieć miejsce w umowie sprzedaży, a kupujący powinien o tym zostać poinformowany przed zawarciem umowy.

Rękojmia może zostać zastosowana, jeżeli w okresie rękojmi wystąpi wada fizyczna samochodu. Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

1. nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
2. nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
3. nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
4. została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Rękojmia daje kupującemu samochód następujące uprawnienia:

1. złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy - wówczas kupujący zawraca samochód, a sprzedawca zwraca cenę;
2. złożenie oświadczenia o obniżeniu ceny - kupujący może domagać się zwrotu części ceny samochodu, tak aby cena odpowiadała rzeczywistej wartości samochodu z wadą;
3. żądać usunięcia wady samochodu;
4. żądać wymiany samochodu na wolny od wad.

Wybór roszczenia będzie w dużej mierze uzależniony od charakteru wady oraz od zakupionego samochodu. Jeżeli kierowca kupił samochód unikatowy, to ciężko będzie sprzedawcy wymienić go na inny model. Co istotne, złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy jest możliwe tylko w przypadku wad istotnych, czyli takich, które pozbawiają samochód funkcjonalności. Jeżeli samochód jest w leasingu firmowym, czy konsumenckim, to posiadaczowi pojazdu przysługuje uprawnienia do żądania obniżenia ceny samochodu, usunięcia wad samochodu oraz wymiany samochodu na wolny od wad. Jeżeli posiadacz chciałby oddać samochód, to musi zwrócić się do leasingodawcy (np. banku), żeby to on odstąpił od umowy. W istocie rzeczy, to leasingodawca jest właścicielem samochodu. Może to się wiązać z koniecznością spłaty całego leasingu, więc warto wcześniej ustalić z leasingodawcą, jakie będą konsekwencje zwrotu samochodu.

Przeczytaj również Ile trwa rękojmia a ile gwarancja?

 

Jeżeli kupujący samochód poniósł dodatkowe koszty związane z wystąpieniem wad samochodu, np. musiał naprawić samochód, zamówić lawetę, lub wynająć samochód zastępczy, to może domagać się od sprzedawcy samochodu zwrotu poniesionych kosztów. Co więcej, może domagać się rekompensaty utraconych korzyści, jeżeli na przykład samochód służy w działalności gospodarczej i przedsiębiorca nie mógł wykonać jakiegoś zlecenia przez wadę samochodu.

 

Gwarancja na samochód

Drugą podstawą do reklamacji samochodu może być gwarancja. W przypadku gwarancji odpowiada ten podmiot, który udzielił gwarancji. Co istotne, nikt nie jest zobowiązany do udzielania gwarancji, zatem może się okazać, że samochód nie jest objęty żadną gwarancją. Gwarancji najczęściej udziela producent samochodu - dla samochodów nowych. Gwarancji może udzielić również salon samochodowy. W przypadku samochodów używanych gwarancja jest udzielana przez sprzedawców. Okres gwarancji jest ustalany dowolnie przez gwaranta. Dopiero jeżeli gwarant nie wskaże okresu gwarancji samochodu, to uznaje się na mocy Kodeksu cywilnego, że gwarancja trwa dwa lata.

Uprawnienia kupującego z gwarancji samochodu są regulowane gwarancją, która najczęściej ma postać książeczki lub coraz częściej pisma elektronicznego. To gwarant określa swoje obowiązki na wypadek wad czy usterek samochodu. Kodeks cywilny przyznaje gwarantowi w tym zakresie dużą swobodę, przez co gwarancje najczęściej słabo chronią kupujących. Jeżeli gwarancja samochodu nie reguluje szczegółowo obowiązków gwaranta, to zgodnie z Kodeksem cywilnym obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług.

 

Przeczytaj również Reklamacja używanego samochodu - kiedy i za co odpowiada sprzedawca

 

Kto wykonuje uprawnienia wynikające z gwarancji samochodu, powinien dostarczyć samochód na koszt gwaranta do miejsca wskazanego w gwarancji lub do miejsca, w którym samochód został wydany przy udzieleniu gwarancji, chyba że z okoliczności wynika, iż wada powinna być usunięta w miejscu, w którym samochód znajduje się w chwili ujawnienia wady. Najczęściej jednak gwarancja zakłada pomoc drogową, która ma na celu sprowadzenie samochodu do najbliższego serwisu. Gwarant samochodu jest obowiązany wykonać swoje obowiązki w terminie określonym w treści oświadczenia gwarancyjnego, a gdy go nie określono - niezwłocznie, ale nie później niż w terminie czternastu dni, licząc od dnia dostarczenia samochodu przez uprawnionego z gwarancji.

 

Jeżeli w wykonaniu swoich obowiązków gwarant wymienił samochód na model wolny od wad albo dokonał istotnych napraw samochodu, to termin gwarancji biegnie na nowo od chwili wymiany samochodu lub zwrócenia samochodu naprawionego. Jeżeli gwarant wymienił część samochodu, to zasady te stosuje się odpowiednio do części wymienionej. W innych wypadkach termin gwarancji ulega przedłużeniu o czas, w ciągu którego wskutek wady samochodu uprawniony z gwarancji nie mógł z niej korzystać.

 

Co istotne, korzystanie z gwarancji nie wyklucza korzystania z rękojmi i odwrotnie. Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi na samochód niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji samochodu. Wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi. Jednakże w razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie samochodu. Termin ten biegnie dalej od dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie.

 

Odpowiedzialność sprzedawcy samochodu za nienależyte wykonanie zobowiązania

Może się zdarzyć tak, że właściciel samochodu będzie pozbawiony rękojmi oraz gwarancji. Przykładowo spółka handlowa, jeżeli zakupi samochód, co do którego sprzedawca nie udzielił gwarancji i wyłączył rękojmię. Albo prywatna osoba zakupi samochód, który będzie miał tylko roczną gwarancję i roczną rękojmię, a wady samochodu ujawnią się po upływie roku. Wówczas pozostaje możliwość dochodzenia roszczeń z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania przez sprzedawcę samochodu.

 

Przeczytaj również Reklamacja wad budynku lub mieszkania

 

Przez umowę sprzedaży, sprzedawca zobowiązuje się sprzedać samochód wolny od wad. No chyba, że kupujemy samochód uszkodzony, to wtedy należy dokładnie opisać uszkodzenia samochodu, a w pozostałym jego zakresie można domniemać, że samochód jest bez wad. Na podstawie tej odpowiedzialności kupujący musi wykazać, że sprzedawca sprzedał mu wadliwy samochód oraz że wskutek wad poniósł szkodę. Wówczas właściciel samochodu może domagać się naprawienia szkody. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru kupującego samochód, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, czyli zwrot samochodu, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, która zrekompensuje wady samochodu. Jednakże gdyby zwrot samochodu był niemożliwy albo gdyby pociągało to za sobą dla sprzedawcy samochodu nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Więc wówczas sprzedawca samochodu powinien wypłacić stosowną kwotę odszkodowania. 

Jeżeli sprzedaż samochodu miała miejsce pomiędzy osobami prywatnymi (żadna z nich nie jest przedsiębiorcą), to kupujący ma trzy lata na dochodzenie roszczeń. Natomiast, jeżeli sprzedawcą był przedsiębiorca, to roszczenia przedawniają się w upływem lat dwóch. 

Jak złożyć reklamację samochodu

Zasadniczo nie ma żadnych wymogów co do tego, w jakiej formie powinna być złożona reklamacja samochodu. Niemniej, ja zalecam złożenie reklamacji w formie pisemnej - na papierze lub mailowo, tak aby pozostał po reklamacji utrwalony ślad. Reklamacja powinna zawierać opis wad, żądanie reklamującego samochód oraz wskazanie podstawy prawnej. Warto również wyznaczyć sprzedawcy samochodu odpowiedni termin na spełnienie żądania. Nie jest to termin wiążący sprzedawcę, ponieważ ten ma czas na załatwienie reklamacji wynikający z przepisów. Jeżeli reklamację samochodu składa konsument (lub przedsiębiorca mający prawa konsumenta) na podstawie rękojmi, to przedsiębiorca powinien ustosunkować się do reklamacji w terminie 14 dni. To znaczy, że w tym czasie powinien poinformować, czy reklamację uznaje, czy też ją odrzuca. Jeżeli w tym czasie sprzedawca nie zajmie stanowiska, to uznaje się, że sprzedawca zaakceptował żądanie reklamującego i powinien je spełnić. Jeżeli reklamację na podstawie rękojmi składa inny podmiot niż konsument, to niestety przepisy nie wskazują terminu, w jakim sprzedawca ma obowiązek ustosunkować się do reklamacji. Samo spełnienie żądania wynikającego z reklamacji również nie jest obwarowane żadnym terminem. Sprzedawca powinien załatwić reklamację. Sprzedawca jest obowiązany wymienić wadliwy samochód na wolny od wad lub usunąć wadę samochodu w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla kupującego. Tak więc termin załatwienia reklamacji będzie każdorazowo wynikał z charakteru wady.

 

Przeczytaj również 5 zasad skutecznej reklamacji

W przypadku gwarancji gwarant powinien załatwić reklamację zgodnie z terminem, który wynika z oświadczenia gwarancyjnego. Jeżeli gwarancja nie przewiduje żadnego terminu, to powinien załatwić reklamację niezwłocznie, ale nie później niż w terminie czternastu dni, licząc od dnia dostarczenia samochodu. 

 

Wzór reklamacji

 

Jeżeli potrzebujesz wzoru wezwania reklamacyjnego, to możesz zakupić wzór przygotowany przeze mnie. Zawiera ona wskazanie podstawy reklamacji, stosowne przepisy mające zastosowanie, które są poparte wyrokami sądowymi wyjaśniającymi odpowiedzialność sprzedawcy. Możesz zakupić wzór reklamacji na podstawie rękojmi (wzór dla przedsiębiorców) LINK DO SKLEPU lub na podstawie gwarancji LINK DO SKLEPU. Koszt jednego wzoru to 120 zł.  

 

Jeżeli zaś potrzebujesz pomocy w reklamacji samochodu, skontaktuj się ze mną i opisz swój problem, e-mail: p.terpilowski@ptkrp.pl. Więcej o mnie przeczytasz w zakładce Kontakt.    

 

Co dalej?

• zapisz się na newsletter bloga - https://sprawnie.substack.com/
• obserwuj mnie na Instagramie - https://www.instagram.com/paleta_prawa/ 
• polub mnie na Facebooku - https://www.facebook.com/Sprawnie