Podatek VAT dla artystów

Artyści którzy sprzedają swoje dzieła, czy to mające postać materialną jak obraz, rzeźba, czy też postać niematerialną jak wykonanie piosenki, performance, zastanawiają się, czy ich sprzedaż podlega podatkowi od towarów i usług (VAT). W codziennej praktyce podatek VAT można spotkać właściwie wszędzie – jest doliczany do artykułów spożywczych, paliwa, biletu do kina, albumu muzycznego na CD, abonamentu Netflixa, drinka w klubie. Czy zatem artyści również powinni opodatkować sprzedaż swojej twórczości podatkiem VAT?

Sztuka a podatek VAT

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlegają miedzy innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast podatnikami, w myśl przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z przepisu więc wynika, że podatnikiem jest każdy podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podatek VAT dla artystów

Usługi twórców i artystów wykonawców

Jednakże nie każda samodzielnie wykonywana działalność jest działalnością gospodarczą i tym samym, nie podlega opodatkowaniu. Tak jest właśnie w przypadku twórców i artystów wykonawców. Albowiem w myśl przepisu art. 15 ust. 3a ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za opodatkowaną działalność gospodarczą usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi. Dodatkowym warunkiem jest, aby z tytułu wykonania tych czynności osoby te były związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

 

Przeczytaj również Podatki dla artystów - wprowadzenie

W związku z powyższym, twórca i artysta wykonawca nie muszą opodatkowywać sprzedaży swojej twórczości podatkiem VAT, jeżeli:

• wynagrodzenie jest w formie honorarium,
• honorarium przysługuje za przekazanie lub udzielenie licencji do praw lub samo wykonanie utworu,
• istnieje stosunek prawny (umowa), która reguluje zlecane czynności, wynagrodzenie i odpowiedzialność.

 

Powyższe ustalenia potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 22 lipca 2008 r., sygn. akt  I FSK 935/07, w którym orzekł, że „Twórca, czy artysta ze względu na uregulowanie zawarte w tym przepisie nie jest podatnikiem podatku VAT, jeżeli otrzymuje honoraria za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich, za przekazanie lub udzielenie licencji do praw artystycznego wykonania, za artystyczne wykonanie, a tylko w sytuacji, gdy pomiędzy nabywającym prawa, a twórcą, czy artystą wykonawcą istnieje stosunek prawny, co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.”

Zwolnienie z VAT dla artystów

Jaka jest natomiast sytuacja artystów, którzy nie są wynagradzani w ramach honorarium, gdyż nie przenoszą praw ani nie udzielają licencji? Na przykład malarz sprzedający swoje obrazy – on jedynie sprzedaje fizyczny egzemplarz obrazu. Lub też kowal artystyczny, który wykonuje na zamówienie kute ogrodzenie, jednakże nie przenosi do niego żadnych praw, poza prawem własności. Tacy artyści mogą już podlegać opodatkowaniu, ponieważ nie mieszczą się w omówionym powyżej wyłączeniu artystów spod podatku VAT. Jednakże, istnieje jeszcze możliwość skorzystania z innego zwolnienia, które zostało zawarte w przepisie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Tak więc artyści-podatnicy, którzy nie przekroczyli ww. limitu, mogą korzystać ze zwolnienia i również nie doliczać podatku VAT do sprzedawanych przez siebie prac artystycznych. 

 

Przeczytaj również Jak sprzedać własny obraz, utwór, czy pierwsze dzieło sztuki - 5 prostych zasad

 

Ponadto w przypadku artystów warto zauważyć, że zwolnieniu od podatku VAT podlegają usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.  Zgodnie z poglądem organów podatkowych, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki (interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 października 2019 r., znak 0111-KDIB3-2.4012.528.2019.2.MGO).

 

Powyżej zostały ogólnie omówione zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług dla artystów i twórców. Nie sposób omówić tych zagadnień szczegółowo, ponieważ spektrum działalności artystycznej jest zbyt szerokie, zaś przepisy podatkowe powinny być interpretowane w stosunku do konkretnych sytuacji. Jeżeli więc potrzebujesz pomocy w sprawie podatków w sztuce, skontaktuj się ze mną i opisz swój problem, e-mail: p.terpilowski@ptkrp.pl, tel.: 668 199 698. Więcej o mnie przeczytasz w zakładce Kontakt.