Rada Ministrów chce w końcu objąć ustawową kontrolą dopalacze i dostępne w aptekach leki o działaniu psychoaktywnym.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy dot. dopalaczy.

Substancje chemiczne, które w 2010 r. były przedmiotem obrotu handlowego w sklepach z tzw. dopalaczami, będą objęte kontrolą ustawową - to główny cel zmian przewidzianych w projekcie. Jak wyjaśnia kancelaria premiera, nowe przepisy mają dostosować procedury związane z profilaktyką oraz zwalczaniem wytwarzania i obrotu substancjami o działaniu psychoaktywnym do tych obowiązujących w większości państw Unii Europejskiej. Ponadto zmiany powinny ograniczyć skutecznie możliwość przywozu do Polski środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych.


Akt ma wprowadzić pojęcie i definicję nowej substancji psychoaktywnej (jest to zgodne z decyzją Rady 2005/387/WSiSW). Nową substancją psychoaktywną będzie substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego w każdym stanie fizycznym o działaniu na ośrodkowy układ nerwowy. W projekcie zdefiniowano ziele konopi innych niż włókniste. Nowelizacja zakłada, że kontroli będzie podlegała każda forma ziela konopi, zawierająca powyżej 0,2% THC (delta-9-tetrahydrokannabinolu). Liście i łodygi konopi zawierają znaczne ilości THC i są stosowane jako środek odurzający, nie ma wiec powodu, aby je wyłączać z kontroli. W sytuacji, gdy w zmielonym suszu znajdują się części roślin nieposiadające THC oraz części roślin zawierające powyżej 0,20% ww. substancji, pod uwagę brana będzie wartość THC w całej zatrzymanej próbce suszu. Rozszerzono też katalog podmiotów realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii o jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz asystentów rodziny, rodziny zastępcze i prowadzących rodzinne domy dziecka.


W myśl proponowanych zmian przy Ministrze Zdrowia powstanie zespół ds. oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanego z używaniem nowych substancji psychoaktywnych. W jego skład wejdą eksperci i specjaliści z zakresu nauk chemicznych, farmakologii, toksykologii klinicznej, psychiatrii, nauk społecznych lub nauk prawnych. Zespół zajmował się będzie wypracowywaniem opinii na temat potencjalnego zagrożenia związanego z używaniem określonych substancji. Na podstawie ocen i rekomendacji zespołu będą podejmowane decyzje o sprawowaniu kontroli nad określonymi substancjami i o zamieszczaniu ich w odpowiednich załącznikach do ustawy albo w wykazie nowych substancji psychoaktywnych. Pojawią się istotne ograniczenia możliwości przywozu do Polski środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych. Zgodnie z obecnym prawem - zakazane jest wytwarzanie i wprowadzania do obrotu środków zastępczych, nie istniał natomiast zakaz ich przywozu.


Ponadto w myśl proponowanych przepisów Państwowa Inspekcja Sanitarna będzie uprawniona do nadzoru nad przestrzeganiem zakazu wytwarzania i wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych. Natomiast zakaz przywozu środków zastępczych i nowych substancji psychoaktywnych będzie egzekwowany przez organy Służby Celnej. Farmaceuci i technicy farmaceutyczni będą informować o sposobie dawkowania oraz możliwych zagrożeniach i działaniach niepożądanych, związanych ze stosowaniem wydawanych produktów leczniczych, które zawierają w składzie substancje psychoaktywne. Farmaceuta lub technik farmaceutyczny będzie mógł odmówić wydania ww. produktu tej samej osobie, jednego dnia w ramach kilku transakcji sprzedaży, gdy uzna, że produkt może zostać wykorzystany w celach pozamedycznych, powodujących zagrożenie dla zdrowia i życia.


Szef resortu zdrowia w rozporządzeniu określi: wykaz substancji o działaniu psychoaktywnym oraz maksymalny poziom ich zawartości w produkcie leczniczym, niezbędny do przeprowadzenia skutecznej terapii, w dopuszczalnym okresie bezpiecznego leczenia dla jednej osoby. Wydawanie produktów leczniczych zawierających substancje o działaniu psychoaktywnym (dostępnych bez recepty), będzie należało wyłącznie do wykwalifikowanego personelu, tj. farmaceutów i techników farmaceutycznych, a sprzedaż detaliczna wyżej wymienionych produktów została ograniczona do aptek ogólnodostępnych i punktów aptecznych. Za wydawanie produktów leczniczych bez ograniczeń w zakresie ustalonych poziomów maksymalnej zawartości substancji psychoaktywnej - będzie grozić kara do 50.000 złotych. Pojawią się też zmiany w Prawie farmaceutycznym. Chodzi o ograniczenie możliwości wydawania produktów leczniczych zawierających w składzie substancje o działaniu psychoaktywnym o kategorii dostępności OTC (leki dostępne bez recepty), ustanawiając maksymalny poziom zawartości ww. substancji, niezbędny do przeprowadzenia skutecznej terapii, w dopuszczalnym okresie bezpiecznego leczenia dla jednej osoby, oraz ograniczając ich wydawanie w ramach jednorazowej sprzedaży. Wyjątek stanowią te same produkty lecznicze wydawane z przepisu lekarza. W przypadku przepisania przez lekarza na recepcie leków zawierających w składzie substancje psychoaktywne o kategorii dostępności OTC, w ilości przekraczającej ustanowione limity zawartości substancji psychoaktywnej, wydaje się produkty lecznicze w ilości wskazanej na recepcie.
Przepisy dot. ograniczenia wydawania produktów leczniczych dostępnych bez recepty, ze względu na maksymalny poziom zawartych w nich substancji psychoaktywnych, wejdą w życie 1 stycznia 2017 r. Produkty lecznicze, wprowadzone do obrotu przed dniem wejścia w życie nowych regulacji, będą znajdować się w obrocie detalicznym w ustalonym dla nich terminie ważności. Po 1 stycznia 2017 r. będą wydawane wyłącznie w ilości do jednego opakowania.


W załącznikach do projektu nowelizacji ustawy uwzględniono 114 nowych substancji psychoaktywnych, które stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi.

Źródło: www.premier.gov.pl